Rus tehdidini önlemek için 1872 yılında Sultan Abdülaziz tarafından Fosfor Mustafa Paşa idaresinde Erzurum-Kars kara yolunu denetim altında tutmak emeliyle Top Dağı’na yaptırılan, 3 tarafı toprağa gömülü Aziziye Tabyaları, tarihi günlerinden birine daha sahne oldu. ’93 Harbi’ olarak bilinen 1877 Osmanlı- Rus Savaşı’nda ‘Aziziye Tabyası’nın düştü’ haberi üzerine taş, sopa ve baltalarla tabyaları geri alarak destan yazan kadınlı- erkekli Erzurum halkının o günkü ruhunu anlamak ve ecdadı anmak için Valilik ve Büyükşehir Belediyesi tarafından ‘Erzurum Tarihine Yürüyor’ aktifliği düzenledi.
EKSİ 10 DERECEDE YÜRÜYÜŞ
Erzurum’daki ‘sela’ ve 147 yıl evvel Aziziye baskınını haber alan Ayazpaşa Mescidi müezzini Abdullah Efendi’nin minareden ‘Ey ahali düşman Aziziye’yi basmış, Allah’ını seven askerin yardımına koşsun’ daveti okundu. Sabah namazının akabinde cami önlerinde ve farklı güzergahlarda toplanan halk, Büyükşehir Belediyesi tarafından hazır bekletilen otobüslerle Karskapı Şehitliği’ne taşındı. Karskapı Şehitliği’ni ziyaret eden Erzurumlular, ellerinde bayraklarla hava sıcaklığının sıfırın altında 10 dereceye kadar düştüğü bölgede Aziziye Tabyaları’na yürüyüşe başladı. Yürüyüşe; Vali Mustafa Çiftçi, Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, 9’uncu Kolordu ve Garnizon Kumandanı Tümgeneral Tuncay Altuğ, kurum amirleri ve yüzlerce vatandaş katıldı.
NENE HATUN’UN KABRİNE ZİYARET
‘EMSALSİZ KAHRAMANLIK ÖRNEKLERİNDEN BİRİ’
Törenin akabinde açıklama yapan Vali Mustafa Çiftçi, Aziziye Zaferi’nin 147’nci yıl dönümü olduğunu hatırlatarak, “147 yıl evvel tarihimizde 93 harbi olarak bilinen 1877-1878 yıllarında Osmanlı-Rus Harbi’nde bu savaşın cereyan ettiği Aziziye Tabyaları’nda, aziz şehitlerimizin huzurunda Nene Hatun’un kabrinin yanındayız. 8 Kasım’ı 9 Kasım’a bağlayan gece saat 02.00’de Rusların Aziziye Tabyaları’na saldırdı. Evvel 2 tabyayı ele geçiren Ruslar, üçüncü tabyayı ele geçirmek üzere şiddetli bir hamle başlattı. Bu tabyalarda Yarbay Bahri Bey’in direnişiyle karşılaşınca üçüncü tabyayı ele geçiremediler. Yarbay Bahri Bey, gün ağarana kadar tabyalarda direnişe devam etti. Bu durumu haber alan Ordu Kumandan Gazi Ahmet Muhtar Paşa ordusuyla birlikte Mecidiye Tabya’ya intikal etti ve düşmana karşı hareket başlatmak üzere gerekli hazırlıklarını sürdürdü. Sabah namazıyla bir arada top atışları sebebiyle bir uğraşın olduğunu halkımız duymuştu. Yiğit Erzurumlular durumdan haberdar olmuşlardı. Ayazpaşa Mescidi imamı Abdullah Efendi’nin davetiyle Erzurum halkı tabyalara gerçek yardıma geldi. Bayanlar ellerinde balta, nacak, sopalarla, erkekler kılıç, kalkan, tüfeklerle askerin yardımına koştu. Askerimizle halkımız burada birleşerek Ruslara karşı birlikte çaba başlattılar. Rusları, Deveboynu istikametine geri püskürttüler. Bu tahminen tarihte emsalsiz zaferlerden birini oluşturdu. Bu tabyalarda cereyan eden savaş, Türk tarihinde emsalsiz kahramanlık örneklerinden birisini teşkil ediyor” diye konuştu.(